"Ahh, İhtiyar medeniyet! Çocuklarına sağlam, yepyeni bir dünya kurmaktan bunca aciz misin?"

Bazı romanlar, filmler vardır senede en az bir iki defa ziyaret ettiğim. Aramızda bir hukuk oluşmuş yıllar içinde. Hiç olmayacak bir anda hatırıma gelirler, çoktandir ihmal edilmiş eski bir dosta karşı duyulan mahcubiyet içinde tekrar okurum, seyrederim. Her seferinde başka bir sohbet olur aramızda. Galiba klasiğin tanımı bu.

"Ah Güzel İstanbul", klasik filmlerim listesinde her zaman ilk üçte yer alır. Anlamlı bir filmdir. Sadri Alışık ve Ayla Algan’ın oyunculukları şahanedir. Konusu ve teması her dem tazedir.

Filmin diyaloglarını neredeyse ezbere biliyorum. İstanbul Beyefendisi, insancıl, kalender Sadri Alışık, film boyunca ağzından düşürmediği sigaralarından biri olduğu halde Boğaz’a bakarak der ki: "Ahh, İhtiyar medeniyet! Çocuklarına sağlam, yepyeni bir dünya kurmaktan bunca aciz misin?"

Güzel ve etkili konuşmanın bir sonuç olduğunu düşünüyorum. Güzel ve etkili bir kişiliğin sonucu.

Telaffuz düzeltilebilir, görünüş düzenlenebilir, doğru nefes alma teknikleriyle ses tonu ayarlanabilir, vurgu ve tonlama öğretilebilir.

Peki, telaffuz – görünüş - ses tonu - vurgu ve tonlama bileşkesi kişiyi güzel ve etkili bir konuşmacı yapmaya yeter mi?

"Söz konusu görgüsüzlüklerle iletişim ararken iletişimsizliğe düşenler zaten gerçek yaşamlarında da bu şekilde davranıyorlar. Özensiz, düşüncesiz, kaba, laubali. Gerçek hayattaki görgüsüzlüklerini dijital hayata taşımaktan ibaret yaptıkları."

Adabı-ı muaşeret kitaplarını severdim yeniyetmeyken. Çok eğlenceliydi. Bizim evimizde ve mahallemizde hiç olmayan yaşam sahnelerinin kurallarını masal gibi okurdum.

Bu kitaplarda; frak giymiş erkekler ve kabarık etekli kadınlar, akıllara seza ayrıntılar içinde yaşardı. Davetlerdeki masa oturma  oturma düzeni permütasyon ve olasılık problemlerine taş çıkarır; genç bayanlar danslı toplantılarda, genç beylere kaçıncı dansı söz verdiklerini unutmamak için mutlaka küçük defterlerine not ederlerdi. Tabii karaca eti yahnisinin – karaca etini nereden ve niçin bulduklarını hala çözebilmiş değilim- nasıl servis edileceği de büyük önem taşırdı.

Problem çözme teknikleri, yaratıcı konuşma ve yazma çalışmaları için gayet zevkli uygulamalardır.

Tabii bu tip çalışmaları yapabilmek için dinlemeyi, soru sormayı ve yeni fikirler üretmeyi sevmeli,  bununla birlikte başkalarının fikir üretmesine yardımcı olmaktan da keyif alabilmelisiniz. Yoksa ‘’Ben konuşayım, bunlar da engin bilgilerimden yararlansınlar’’ mantığıyla bu işler olmaz. 

Problem çözme teknikleri üzerine okumalar yapın. Muhtemelen bu tekniklerden haberdarsınız ancak yine de problem çözme teknikleri tabanlı yaratıcı yazma ve konuşma uygulamaları oluşturmak ve bunları sınıfta uygulayabilmek için bilgilerinizi tazeleyin.

İstanbul Boğazı’nda birbirine zıt yönde iki akıntı vardır. Yüzeydeki akıntı Karadeniz’den Marmara’ya doğru, on beş metre dipteki akıntı ise Marmara’dan Karadeniz’e doğru akar. Ayrıca koy ve burunlarda oluşan anafor akıntılar ile kuvvetli lodoslarda ortaya çıkan Orkoz akıntısı da vardır.

Bu yüzden sakin görünüşlü boğaz sularında kaptanlık yapmak aslında zordur, özel bilgi ve beceri ister. Bazen yabancı gemilerin kaptanları; görünüşe aldanıp cimrilik eder, kılavuz kaptan almazlar sonra gidip ya yalılara toslar ya da Ahırkapı önlerinde karaya otururlar.