Güzel, A., Barın, E. (2013). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi. Ankara: Akçağ Yayınları.
Kitap Hakkında:
Bu çalışma ; Giriş, Altı Bölüm, Sonuç-Öneriler ve Kaynaklar' dan oluşmaktadır.
Giriş bölümünde, 'Türkçenin Yabancılara Öğretimi' ile ilgili kısa bir değerlendirme yapılmış ve bu çalışmanın asıl amacının öğretmenin; 'Yabancılara Türkçeyi nasıl öğreteceği ve nasıl bir yöntem uygulayacağı' olduğu ifade edilmiştir.
Birinci bölümde, "Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi"nin tarihi süreci üzerinde durulmuştur. Genel olarak VIII. yüzyıldan günümüze kadar yer alan tarihî kökenler ve anekdotlar kısaca verilmiştir. Uygurlar, Karahanlılar, Harezm- Kıpçak, Çağatay ve Anadolu sahaları ile diğer dünya devletlerinden; "Almanya, Avusturya, Belçika, Çek, Danimarka, İngiltere, İtalya, Macaristan, vb. ülkelerde bu konuda çalışan Türkologlar ve onların çalışmalarından kısa örnekler verilmiştir.
İkinci bölümde " Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Uygulamalar" üzerinde durularak yabancılara Türkçe öğretiminde nasıl bir yol izlenmesi gerektiği konusu ele alınmıştır. Öğretim İlkeleri göz önünde bulundurularak dilbilgisi sıralamasının nasıl olması ve konuların nasıl anlatılması gerektiği ile ilgili bilgiler verilmiştir. Türk alfabesinin öğretimi sırasında görsel malzemelerin telaffuz üzerindeki etkisi uygulamalı örneklerle gösterilmiştir. Öğretmene dersin sunuluş biçimi hakkında tavsiyelerde bulunulmuş, örnek uygulamalara yer verilmiştir.
Üçüncü bölüm, " Dil Öğretiminde Kalıp İfadelerin Yeri" başlığını taşımaktadır. Bu bölümde, Türkçenin öğretiminde dil ve kültür ilişkisi kurularak atasözleri, deyimler, günlük hayattan konuşma ve kalıp ifade örnekleri verilmiştir. Kalıplaşmış ifadelerin önemi, özellikleri ve öğretimi ile ilgili konulardan bahsedilmiştir.
Dördüncü bölümde, Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretiminde; Yaklaşımlar, Yöntemler ve Teknikler üzerinde durulmuştur. Esas alınan yaklaşıma göre, yöntem ve teknik seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlar ele alınmıştır. Uygulamadan ziyade teoriye yönelik bilgiler verilmiştir. Geçmişten günümüze kadar yaygın olarak kullanılan veya daha az tercih edilen yöntem ve teknikler ele alınmıştır. Ele alınan Yaklaşım, Yöntem ve Teknikler belli bir sıraya göre alt başlıklar halinde gruplandırılmıştır.
Beşinci bölümde, dil öğretiminde ihtiyaç analizinin gereği ve önemi, dil, ana dil ve hedef dil kavramları ele alınmıştır. Dil öğreniminde ilgi, ihtiyaç ve beklentilerin karşılanması üzerinde durularak bu bağlamda hazırlanan makalelerden örnekler verilmiştir. Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretiminde Temel ve Genel İlkeler hakkında bilgiler verilmiştir. Dil öğretiminin analizi, hedef dil kavramları, yabancı dil öğretiminin nasıl olması gerektiği, bu alanda yapılacak sınavların nasıl olması gerektiği, ideal sınıf düzeni ve öğrenci sayısı, derste kullanılan materyallerin önemi ve seçimi, kur sistemleri, dört temel becerinin geliştirilmesi üzerinde durulmuş ve dil öğretiminde eğitim araçlarından yararlanmanın önemi vurgulanmıştır. "Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Ölçme ve Değerlendirme" olarak adlandırılan altıncı bölümde ise, dört temel dil becerisi üzerinde ayrıntılı bir şekilde durulmuş ve bu becerilerin bir bütünlük içerisinde sunulmasının öneminden bahsedilmiştir. Dil öğrenmenin gerçek durumlara dayalı olarak gerçekleştirilmesinin gerekliliği, sınıf içi uygulamalarda hedef kitlenin hazır bulunuşluk düzeyinin önemi ele alınmıştır. Ölçme ve değerlendirme olmadan dil öğretiminin denetlenmesinin mümkün olamayacağı belirtilmiştir. Bu amaçla hazırlanacak sınavlara yönelik bilgiler verilmiştir. Örnek metinlerle uygulamalar zenginleştirilmiştir.
Sonuç olarak, bu çalışma ile doğrudan ' Türkçenin Yabancıl Dil Olarak Öğretimi' hedeflenmiştir. 'Yabancılara Türkçeyi nasıl öğreteceği ve nasıl bir yol izleyeceği' konusunda öğretmenleri bilgilendiren, rehber niteliğinde, yazılış amacına hizmet eden değerli bir çalışma olduğunu söylenebilir.
Okt. Ayşe Tanrıverdi
Sakarya Üniversitesi TÖMER
Kaynak:Turkophone - Türkçe Konuşurların Akademik Dergisi
