YABANCILAR İÇİN TÜRKÇE DİLBİLGİSİ: A1 - A2 KURALLAR VE ALIŞTIRMALAR
Kitap Dokuz Eylül Üniversitesi Kurumsal Akademik Açık Arşivinde kullanıcıları açık olarak paylaşılmıştır. Kitabın .pdf versiyonuna sayfa altındaki bağlantı aracılığı ile ulaşabilirsiniz.
Bu kitap kendi başına dilbilgisi çalışmak isteyen Türkçe öğrenicilerine yönelik hazırlanmıştır. Açıklamalarda A1 ve A2 düzeyine uygun basit bir dil kullanımı tercih edilmeye çalışılmıştır. Ancak yeni başlayanların ilk birkaç konuda bazı kavramları anlayabilmek için sözlük kullanmaları önerilir. A1 düzeyinde açıklanan konular Avrupa Ortak Başvuru Metni çerçevesinde düzenlenmiş ve temalarda ihtiyaç duyulan dilbilgisi konuları DEDAM’da hazırlanan program çerçevesinde sıra dikkate alınarak düzenlenmiştir.
Bir yapı ile ilgili tüm işlevlere yer verilmemiş, A1 ve A2 düzeyini tamamlamak için ihtiyaç olduğu düşünülen işlevlerle sınırlı kalınmıştır. Tüm işlevler için genel dilbilgisi kitaplarına başvurulabilir. Kitapta yer alan bazı açıklamalarda, genel kurallara değil, kuralların genelleştirilip kolayca anlamlandırılmasını sağlayacağı düşünülen farklı yollara yer verilmiştir. Bir başka deyişle, bir durumun dilbilimsel açıklaması yerine öğrenicilerin sistematik bir biçimde akıllarında tutabilecekleri yollar gösterilmeye çalışılmıştır. Örneğin “–(I)yor” şimdiki zaman ekinin ses uyumları kuralı anlatılırken son sesi /a/ ve /e/ olan eylemlerde yaşanan daralma, açıklanırken “son seste /a/ ve /e/ var o zaman, bu sesler gidiyor ve ““–Iyor” ekleniyor” şeklinde öğreniciler tarafından kolayca akılda tutulabilecek açıklamalar yapılmıştır. Dilbilimsel açıklamalar için hazırlanmış dilbilgisi kitaplarına bakılabilir.
This grammar book is prepared for self study for Turkish learners. It is used a simple and an appropriate language for A1 and A2 levels in the explanations. However, it is suggested that beginners use a dictionary to understand some concepts in the beginning subjects. The subjects in A1 level are organized and based on The European Framework of Reference for Languages and the grammar subjects in the themes are organized considering the order determined by DEDAM. All the functions of a grammatical structure don’t take part, functions are limited just to complete the A1 and A2 levels’ requirements. It is suggested that learners apply to the general grammar books for all the functions of grammatical structures. In some of the explanations in the book, it isn’t given general rules, but some different ways that allow the rules to be generalized and easily understood. In other words, instead of a linguistic explanation, some systematic and remindful ways are given. For example, the vocal harmonies rule of –(I)yor, the present continuous tense suffix, if there is /a/ or /e/ in the final sound, it is called vowel constriction according to the linguistics. But in this book, it is explained as “If the verb has /a/ or /e/ in the final sound, those vowels are erased and - Iyor is added.”,-to avoid using linguistic terminology. Grammar books can be applied for further linguistic explanations.
YABANCILAR İÇİN TÜRKÇE DİLBİLGİSİ: A1 - A2 KURALLAR VE ALIŞTIRMALAR
PDF AÇ/İNDİR
İÇİNDEKİLER VE SAYFA NUMARALARI
ANAHTAR SÖZCÜKLER VE İŞARETLER ....1
TEMEL BİLGİLER ......2
SÖZCÜK TÜRLERİ ......2
Ad........2
Adıl ........2
Sıfat ........3
Eylem........3
Belirteç .......3
Bağlaç ........3
İlgeç ........3
Ünlem........3
TÜMCELER ......4
A1.......6
ALFABE ......6
-lAr (ÇOĞUL EKİ)......7
Alıştırmalar .......8
SAYILAR ......9
Sayma sayıları.......9
Sıra sayıları .......10
Yüzdelikler.......10
Alıştırmalar .......11
EVET/HAYIR SORULARI .....12
Bu ne? .......12
Bu kim? .......12
mI? (Soru Eki) .......12
Alıştırmalar .......14
-DA (BULUNMA DURUMU) ....16
Alıştırmalar .......17
VAR/YOK......19
Alıştırmalar .......20
-(I)yor (ŞİMDİKİ ZAMAN EKİ)....22
-(I)yor (Şimdiki Zaman Eki) Olumlu .....22
-(I)yor (Şimdiki Zaman Eki) Olumsuz ....25
-(I)yor (Şimdiki Zaman Eki) Soru.....25
Alıştırmalar .......26
KOŞAÇ......28
Koşaç (olumlu).......28
Koşaç (Olumsuz)......29
Koşaç (Soru) .......30
Alıştırmalar .......31
-lI/-sIz EKLERİ ......34
-lI Eki........34
-sIz Eki .......34
Alıştırmalar .......35
-DAn (ÇIKMA DURUMU) / -(y)A (YÖNELME DURUMU)..37
-DAn (Çıkma Durum Eki) ......37
-(y)A (Yönelme Durum Eki).....39
Alıştırmalar .......41
EMİR KİPİ ......42
Alıştırmalar .......43
SAAT KAÇ?/ SAAT KAÇTA? .....45
Saat Kaç? .......46
Saat Kaçta?.......48
Alıştırmalar .......53
-DI (BELİRLİ GEÇMİŞ ZAMAN)....55
-DI / Olumlu.......55
-DI / Olumsuz .......57
-DI / Soru.......58
AD/SIFAT + -(y)DI (GEÇMİŞ ZAMANDA AD TÜMCELERİ)..59
Ad/Sıfat + (y)DI Olumlu ......59
Ad/Sıfat + (y)DI Olumsuz ve Soru .....61
Alıştırmalar .......62
-DAn SONRA / -DAn ÖNCE .....66
Alıştırmalar .......67
BAĞLAÇLAR (BU NEDENLE/ÇÜNKÜ)....69
Alıştırmalar .......70
İYELİK EKLERİ......72
İyelik Ekleri .......72
Özel Ad+(n)In Ad+(s)I / (Özel Ad İle Sahiplik Belirtme)...74
Alıştırmalar .......75
-DAki EKİ......77
Alıştırmalar .......79
İSTEK KİPİ......80
İstek Kipi / Olumlu......80
İstek Kipi / Olumsuz ......81
İstek Kipi / Soru ......81
Alıştırmalar .......82
-(y)A GÖRE/-CE......84
Alıştırmalar .......84
-(y)Ip (ULAÇ)......85
Alıştırmalar .......87
-mAk.......89
Alıştırmalar .......89
A2.......90
-(y)I (BELİRTME DURUMU).....90
Alıştırmalar .......91
-DAn DAHA / EN.....93
Karşılaştırma: -DAn daha......93
Enüstünlük: En + Sıfat ......94
KARŞILAŞTIRMA: ‘KADAR’ ve ‘GİBİ’ ....95
Alıştırmalar .......95
İYELİK ADILI + -ki / ÖZEL AD + İYELİK ADILI + -ki...98
Alıştırmalar .......99
-mAdAn (ULAÇ) ..... 100
Alıştırmalar ......100
ile/-(y)lA (ARAÇ/BİRLİKTELİK).... 102
Alıştırmalar ......103
-(I)yordu (SÜREN GEÇMİŞ ZAMAN).... 105
-(I)yordu / Olumlu ......105
-(I)yordu / Olumsuz......106
-(I)yordu / Soru......106
Alıştırmalar ......107
-(y)ken ...... 109
Alıştırmalar ......110
BELİRTİLİ AD TAMLAMASI.... 112
Alıştırmalar ......115
YER BELİRTİCİLERİ..... 117
Alıştırmalar ......118
BELİRTİSİZ TAMLAMASI ..... 120
Alıştırmalar ......122
EYLEM + -DIktan sonra / EYLEM + -mAdAn önce .. 124
ADLAŞTIRMA: -mA + DURUM EKLERİ... 128
Eylem + -mA + -(y)I = -mAyI.....128
Eylem + -mA + -(y)A = -mAyA .....128
Eylem + -mA + -dA = -mAdA .....129
Eylem + -mAk + -tAn = -mAktAn.....129
Adlaştırma Eki –mA ve Olumsuz -mA....129
Alıştırmalar ......130
BAĞLAÇLAR (HEM … HEM DE/YA.YA DA/ NE.NE DE).. 132
Hem . hem (de) ......132
Ya . ya (da).......133
Ne . ne (de).......133
Alıştırma.......134
-(y)AcAK (GELECEK ZAMAN EKİ) .... 136
Gelecek zaman Olumlu ......137
Gelecek Zaman Olumsuz.....137
Gelecek Zaman Soru ......138
ol + -(y)AcAk .......139
ÖYLEYSE / MADEM..... 141
Öyleyse.......141
Madem.......141
Alıştırmalar ......142
-sAnA / -sAnIzA ..... 144
Alıştırmalar ......145
-mAk lazım/gerek..... 146
Alıştırmalar ......147
-mA+iyelik eki lazım/gerek .... 148
Alıştırmalar ......149
-(I/A)r (GENİŞ ZAMAN)..... 151
Alıştırmalar ......153
BELGİSİZ ADIL VE SIFATLAR.... 155
Belgisiz Sıfatlar ......155
Belgisiz Adıllar ......156
Alıştırmalar ......160
DOLAYSIZ AKTARIM..... 162
Alıştırmalar ......164
-(y)ArAk (ULAÇ)..... 165
Alıştırmalar ......166
-DIK + İyelik Eki İçin (ULAÇ) .... 168
Alıştırmalar ......169
-mIş (DUYULAN GEÇMİŞ ZAMAN).... 171
-mIş / Olumlu .......171
-mIş / Olumsuz......171
-mIş / Soru.......172
Alıştırmalar ......174
-(I)yormuş (SÜREN DUYULAN GEÇMİŞ ZAMAN) .. 175
Olumlu.......175
Olumsuz .......175
Soru.......176
Alıştırmalar ......177
-CI / -(y)IcI ...... 179
Ad + -CI.......179
Eylem + -(y)ICI ......179
Alıştırmalar ......180
-Abil+ir (RİCA VE İZİN İŞLEVLERİ)... 181
–Abil+ir mi + Kişi Eki? /İzin Alma .....181
–Abil+ir + kişi eki / İzin Verme.....181
–Abil+ir mi+kişi eki? /Rica .....182
Alıştırmalar ......182
YABANCILAR İÇİN TÜRKÇE DİLBİLGİSİ: A1 - A2 KURALLAR VE ALIŞTIRMALAR
PDF AÇ/İNDİR
Kaynak: http://acikerisim.deu.edu.tr/
