Türkçede fiiller yapısına göre üçe ayrılır.
1. Basit fiiller
2. Türemiş Fiiller
3. Birleşik fiiller
Bir hareketi karşılama noktasında bu üçü arasında hiçbir fark yoktur. Fark, bu fiillerin yapısıyla ilgilidir.
“okumak, başlamak, affetmek” örneklerine baktığımızda, her üç fiilin de kullanılış amacı belli bir hareketi karşılamaktır. Aralarındaki fark yapı yönündendir. “okumak” fiili kök durumunda olduğu için basit fiil, “başlamak” fiili “baş” adına “-la” yapım eki getirilerek oluşturulduğu için türemiş fiil, “affetmek” fiili ise “af” adı ile “etmek” yardımcı fiilinin birleşmesinden oluştuğu için birleşik fiildir.
Etmek, olmak, yapmak, gitmek, kalmak, vermek, göstermek, buyurmak, eylemek, geçmek, gelmek Türkçede kullanılan yardımcı fiillerdendir. Bunlar içerisinde en çok kullanılan yardımcı fiiller "etmek" ve "olmak"tır.
Aşağıda "etmek" yardımcı fiili ile oluşturulmuş 500'den fazla birleşik fiil bulunmaktadır.
Türkçede "etmek" yardımcı fiili ile birlikte kullanılan binlerce fiil vardır. Liste oluşturulurken Türkçe metinlerde en çok kullanılanlar dikkate alınmıştır.
Zamanla her bir fiil için örnek cümleler de yazılacaktır.
(Siz de listeye eklenmesi gereken fiilleri ve örnek cümleleri yorum bölümüne yazabilirsiniz.)
acele | Acele et! Yoksa derse geç kalacağız. |
açık | Daha önce isim vermeden yazmıştım ama bu kez açık etmek zorundayım. |
adam | Çocuklarımızı adam etmek için uğraş verirken onları nasıl fark etmeden zedelediğimizi düşünür üzülürüm. |
af | Söylediklerim için çok pişmanım. Beni affet, lütfen. |
aforoz | Gerçi, neden öyle düşündüğümü söylersem beni aforoz etmek ihtimaliniz var, ama olsun, yine de söyleyeyim. |
afişe | Bu müşterilerimiz, kendi özel yaşamlarını çok fazla afişe etmek istemedikleri için basına röportaj vermiyorlar. |
ağız birliği |
Sözcüklerle onları ikna etme şansım yoktu. Ağız birliği etmişler beni sıkıştırıyorlardı. |
akıl | |
akın | |
akredite | |
aktif | |
alay | |
alçaklık | |
aldırış | |
alet | |
allak bullak | |
alt üst | |
ameliyat | |
amorti | |
analiz | |
annelik (analık) | |
anons | |
aracılık | |
arkadaşlık | |
armağan | |
arz | |
arzu | |
âşık | |
aşikâr | |
ateş | |
ayıp | |
ayırt | |
azat | |
bahane | |
bahis | |
bahş | |
baş | |
başgöz | |
başkanlık | |
bayram | |
bebeklik | |
beddua | |
belli | |
bencillik | |
beraat | |
berbat | |
bertaraf | |
beter | |
beyan | |
biat | |
bina | |
bloke | |
boca | |
boykot | |
buğuz | |
buğz | |
burun | |
buyur | |
cereyan | |
cesaret | |
cezp | |
cız | |
cüret | |
çaba sarf | |
çarçur | |
çark | |
çocukluk | |
dâhil | |
dank | |
dans | |
dar | |
darp | |
dava | |
davet | |
deklare | |
dekore | |
deli | |
delik deşik | |
derdest | |
dert | |
deşifre | |
devam | |
dezenfekte | |
dikkat | |
dikte | |
diskalifiye | |
dizayn | |
dua | |
duman | |
düşman | |
edâ | |
eksik | |
el | |
elde | |
emanet | |
emekli | |
emir | |
empoze | |
endişe | |
enjekte | |
entegre | |
esir | |
eşlik | |
etki | |
eziyet | |
fark | |
farz | |
fayda | |
feda | |
felç | |
fenalık | |
feragat | |
feryat | |
finanse | |
flört | |
formüle | |
garanti | |
gasp | |
gayret | |
gelin | |
gıcık | |
gıpta | |
gırgır | |
gıybet | |
göç | |
gölge | |
göz | |
göz ardı | |
gününü gün | |
haber | |
haberdar | |
hadım | |
hak | |
hakaret | |
haksızlık | |
halt | |
hamd | |
harap | |
hareket | |
haset | |
hasır altı | |
hasta | |
hastanelik | |
hata | |
havale | |
hayal | |
hayret | |
hazır | |
heba | |
heder | |
hediye | |
helak | |
helal | |
hesap | |
heves | |
hıyarlık | |
hibe | |
hicret | |
hitap | |
hizmet | |
hoş | |
hoşbeş | |
hoşnut | |
huzursuz | |
hücum | |
hürmet | |
ıslah | |
ıspat | |
ısrar | |
iade | |
ibadet | |
ibraz | |
icap | |
icat | |
icra | |
içine | |
idam | |
idame | |
idare | |
iddia | |
idrak | |
ifa | |
ifade | |
iflas | |
ifşa | |
iftihar | |
iftira | |
ihanet | |
ihbar | |
ihlal | |
ihmal | |
ihraç | |
ihsan | |
ihtar | |
ihtiva | |
ihva | |
ihya | |
ikame | |
ikamet | |
ikaz | |
ikna | |
ikram | |
ilan | |
ilave | |
ilhak | |
iltica | |
iltifat | |
ima | |
imal | |
iman | |
imar | |
imha | |
imtina | |
inat | |
infak | |
infaz | |
infilak | |
inkar | |
inşa | |
intihar | |
intikal | |
ipotek | |
iptal | |
isabet | |
ispat | |
israf | |
istan | |
istifa | |
istifade | |
istihdam | |
istila | |
istirham | |
istismar | |
istişare | |
istop | |
isyan | |
işaret | |
işgal | |
işkence | |
iştirak | |
itaat | |
ithaf | |
itham | |
itibar | |
itimat | |
itiraf | |
itiraz | |
ittifak | |
iyi | |
iyilik | |
izah | |
izole | |
kabul | |
kafasına dank | |
kahvaltı | |
kalabalık | |
kalkan | |
kalleşlik | |
kamufle | |
kanalize | |
kâr | |
kast | |
kaş göz | |
kat | |
kavga | |
kayıp | |
kayıt | |
kelam | |
kem küm | |
kendi | |
kılavuzluk | |
kısmet | |
komalık | |
komuta | |
kontrol | |
konu | |
konuk | |
koordine | |
kör | |
kötülük | |
kulluk | |
kurban | |
kurnazlık | |
kuruntu | |
küfür | |
kül | |
laklak | |
lanet | |
lanse | |
lime lime | |
linç | |
madara | |
mağdur | |
mağlup | |
mahcup | |
mahkûm | |
mahrum | |
mal | |
marine | |
maskara | |
maşalık | |
mat | |
mecbur | |
memnun | |
men | |
merak | |
merhamet | |
mest | |
meşgul | |
mezun | |
minimize | |
minnet | |
misafir | |
monte | |
motive | |
muamele | |
muayene | |
muhabbet | |
muhafaza | |
muhalefet | |
muhtaç | |
mukayese | |
mum | |
musallat | |
mutlu | |
mücadele | |
müdafaa | |
müdahale | |
müracaat | |
müsaade | |
müzakere | |
nakavt | |
nankörlük | |
nasihat | |
nasip | |
nazar | |
nefret | |
niyaz | |
niyet | |
not | |
nüfuz | |
nüks | |
onore | |
organize | |
ortak | |
oyun | |
oyunbozanlık | |
öncülük | |
önderlik | |
örtbas | |
para | |
park | |
pay | |
paydos | |
pazarlık | |
perişan | |
pes | |
pişman | |
protesto | |
rafine | |
rağbet | |
rahat | |
rahatsız | |
rahmet | |
rapor | |
razı | |
refakat | |
rehabilite | |
rekabet | |
rencide | |
restore | |
ret | |
revize | |
rezil | |
riayet | |
rica | |
rivayet | |
rivâyet | |
sabah | |
sabır | |
sabote | |
saçını süpürge | |
saf dışı | |
sağır | |
sarf | |
sarhoş | |
saygısızlık | |
sebat | |
secde | |
seferber | |
selam | |
sembolize | |
senkronize | |
servis | |
ses | |
sevk | |
sınır dışı | |
siftah | |
sinir | |
sipariş | |
siper | |
sirayet | |
sitem | |
sohbet | |
sorun | |
söz | |
söz birliği | |
sözardı | |
sual | |
suistimal | |
sünnet | |
sürçülisan | |
sürgün | |
şahitlik | |
şarj | |
şefaat | |
şehit | |
şikayet | |
şok | |
şüphe | |
taahhüt | |
taarruz | |
taburcu | |
taciz | |
tahakkuk | |
tahammül | |
tahayyül | |
tahlil | |
tahliye | |
tahmin | |
tahrik | |
tahrip | |
tahriş | |
tahsil | |
tahsis | |
tak | |
takas | |
takdim | |
takdir | |
takip | |
taklit | |
taksim | |
takviye | |
talan | |
talep | |
tamir | |
tanıklık | |
tarif | |
tarumar | |
tasarruf | |
tasavvur | |
tasdik | |
tasfiye | |
tashih | |
tasnif | |
tasvip | |
tasvir | |
tatbik | |
tatil | |
tatmin | |
tavaf | |
tavsiye | |
tayin | |
tazmin | |
tebessüm | |
tebliğ | |
tebrik | |
tecavüz | |
tecelli | |
tecil | |
tecrit | |
tecrübe | |
tedarik | |
tedavi | |
tedirgin | |
tefekkür | |
tefsir | |
tehdit | |
tehir | |
tekabül | |
tekerrür | |
teklif | |
tekrar | |
tekzip | |
telaffuz | |
telafi | |
telef | |
telefon | |
telkin | |
temas | |
tembih | |
temenni | |
temin | |
temsil | |
teneffüs | |
tenezzül | |
tenkit | |
tenzih | |
terbiye | |
tercih | |
tercüme | |
tereddüt | |
terfi | |
terk | |
tesbit | |
tescil | |
teselli | |
tesir | |
tesis | |
teskin | |
teslim | |
tespit | |
test | |
teşebbüs | |
teşekkül | |
teşekkür | |
teşhir | |
teşhis | |
teşkil | |
teşrif | |
teşvik | |
tetkik | |
tevekkül | |
teyit | |
tezahür | |
tolere | |
tövbe | |
transfer | |
traş | |
tutsak | |
umut | |
ümit | |
vaat | |
vaaz | |
var | |
vasiyet | |
veda | |
vefat | |
vekalet | |
veryansın | |
veto | |
yâd | |
yağma | |
yardım | |
yasak | |
yazık | |
yemin | |
yer | |
yok | |
yolcu | |
yurt | |
zahmet | |
zan | |
zapt | |
zarar | |
zayi | |
zehir | |
zengin | |
zindan | |
ziyan | |
ziyaret | |
zuhur | |
zulüm |